Een van de meest tedere voorstellingen uit de christelijke traditie vind ik de Schutzmantelmadonna. Het betreft een beeld van Maria die haar schützende (beschermende) mantel rondom alle mensen slaat die hun toevlucht bij haar zoeken: monniken, nonnen en kardinalen, maar ook boeren en bedelaars, kamermeisjes en hooggeplaatste adellijke figuren. In de middelste afbeelding hierboven zijn al Maria’s beschermelingen naakt, wat hun wezenlijke gelijkheid benadrukt: voor de christelijke oermoeder doen rangen en standen, talenten en prestaties er niet toe.Zulke poëtische visioenen als de middeleeuwers hebben wij postmodernen helaas niet meer. Wij moeten het doen met abstracte idealen en documenten, bijvoorbeeld de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Toch geloof ik dat het beeld van de Schutzmantelmadonna nog steeds tot onze verbeelding kan spreken. Stel je eens voor dat je zélf een mentale Schutzmantel draagt, een heel wijde, die ruimte biedt aan alle mensen die je tegenkomt. Niemand is in jouw ogen meer louter vervelend, geheel oppervlakkig of door en door slecht. Nee, vanonder je mantel besef je hoezeer er in iedereen een naakt, kwetsbaar mensje schuilt, precies zoals jijzelf, en hoezeer we elkaars schützende liefde en mildheid nodig hebben.
De utilitaristische filosoof Jeremy Bentham (1748 – 1832) nodigt ons uit nog een stap verder te gaan. Hij stelt namelijk voor om onze mentale Schutzmantel niet voor te behouden aan mensen alleen:
Misschien komt er een dag dat wordt erkend dat het aantal benen, de behaardheid van de huid of het uiteinde van het staartbeen geen reden mag zijn om andere gevoelige wezens te mishandelen. […] De vraag is niet: kunnen zij redeneren? of: kunnen zij praten? Maar: kunnen zij lijden? […] Er komt een dag dat de mensheid haar mantel zal uitslaan over alles wat ademt.
Myrthe Meester 